V Światowy Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy

V Światowy Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy w Warszawie przeszedł do historii

W dniach  20 do 23 września w Warszawie pod hasłem „Łączy nas Niepodległa” odbył się V Światowy Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy. To wyjątkowe spotkanie Polonii z całego świata przeszło właśnie do historii. Zjazd zaplanowano dla uczczenia jubileuszu 100-lecia odzyskania niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej odrodzonej w 1918 roku. Inicjatorem Zjazdu była Rada Polonii Świata, a organizację powierzono Stowarzyszeniu Wspólnota Polska. Zjazd sfinansowany został przez Senat RP, który z urzędu patronuje Polonii rozsianej po całym świecie. W V Zjeździe Polonii z całego świata wzięło udział ponad 6oo uczestników z 44 krajów reprezentujących około 200 organizacji. Tegorocznemu Zjazdowi Polonii Świata towarzyszyły liczne konferencje prasowe oraz wiele ciekawych imprez. W Senacie RP wystawa „Polskie Drogi do Niepodległości” przypomniała o wielkich Polakach na emigracji na przełomie XIX i XX wieku.

 

Przed Zjazdem

 Przygotowania do zjazdu rozpoczęły się we wrześniu 2017 roku, gdy prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Dariusz Piotr Bonisławski zaprosił do Gdańska przedstawicieli Rady Polonii Świata i czołowych organizacji polonijnych aby poczynić wstępne ustalenia  dotyczące planowanego zjazdu i obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości Polski. Tam też zawiązała się grupa robocza, w skład której wchodzili przedstawiciele Rady Polonii Świata, Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” i Kancelarii Senatu RP, a której współprzewodniczyli prezes Dariusz Bonisławski i przewodnicząca Teresa Berezowska. O wynikach gdańskiego spotkania został poinformowany w dokumencie końcowym Marszałek Senatu RP, Stanisław Karczewski, który podjął decyzję o powierzeniu Radzie Polonii Świata i Stowarzyszeniu „Wspólnota Polska” organizacji światowego zjazdu Polonii w 2018 roku. 

 

Konferencja prasowa

 W przeddzień Zjazdu w Domu Poselskim odbyła się konferencja prasowa, w której wzięli udział: Szef Kancelarii Senatu, min. Jakub Kowalski, Dariusz Bonisławski - prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", Teresa Berezowska - Przewodnicząca Rady Polonii Świata oraz Tadeusz Adam Pilat - Prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych.

Teresa Berezowski przewodnicząca Rady Polonii Świata podniosła kwestię obrony dobrego imienia Polski i Polaków, zaznaczyła, że nadchodzący Zjazd będzie okazją do pokazania działalności Polaków i Polonii, ich działania na rzecz obrony dobrego imienia Polski. Tadeusz Adam Pilat prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych zaznaczył, Zjazd odbywa się w roku stulecia niepodległości, a Senat „przeznaczył szczególną kwotę” na organizację przedsięwzięcia, w którym wzięło udział przeszło dwa razy więcej uczestników niż w poprzednich zjazdach. Do najważniejszych przedsięwzięć V Zjazdu Polonii i Polaków z Zagranicy zaliczył Forum Oświaty, które „traktuje o młodzieży, a więc o przyszłości”. 

Masza św. w archikatedrze

W archikatedrze św. Jana uczestnicy Zjazdu wzięli udział w mszy św. inauguracyjnej w intencji ojczyzny, koncelebrowanej przez Arcybiskupa Metropolitę Warszawskiego Kardynała Kazimierza Nycza.  

 Przed mszą św. delegacja organizatorów Zjazdu w osobach Teresy Berezowskiej, Tadeusza Pilata i Dariusza Bonisławskiego złożyła wiązanki kwiatów przy sarkofagach: Ignacego J. Paderewskiego, Henryka Sienkiewicza, gen. Kazimierza Sosnkowskiego oraz kardynałów Stefana Wyszyńskiego, Augusta Hlonda i Józefa Glempa.

Na początku liturgii kard. Kazimierz Nycz zwrócił się do przedstawicieli Polonii ze słowami: „Są takie miejsca, w których wszyscy Polacy, mieszkający w Polsce i zagranicą, a w przypadku naszego kraju jest to rzeczywistość zróżnicowana i bogata, mają prawo czuć się jak u siebie. Niewątpliwie wśród wielu takich miejsc w Polsce jest warszawska archikatedra”.

  – Rok 1918 oraz to, co nastąpiło przedtem i potem, ma duży związek z wami, Polakami mieszkającym poza granicami naszej Ojczyzny – mówił do Polonii kard. Nycz.” Kardynał dodał, że emigracja narodu polskiego charakteryzowała nie tylko czasy przeszłe zmagań wojennych, ale też następuje współcześnie. – Troszczymy się o was wszystkich jako państwo, ale także jako Kościół – zapewnił. Dodał, że Eucharystia jest okazją do modlitwy m.in. o wytrwanie w polskiej tożsamości. W homilii bp Wiesław Lechowicz, delegat KEP ds. Emigracji Polskiej apelował, by troska o wiarę i życie z nią zgodne, były fundamentem wszystkich działań, także tych w służbie Polsce i Polonii.  

 

 Złożenie wieńców na grobie Nieznanego Żołnierza Po mszy w archikatedrze przedstawiciele organizatorów i największych organizacji polonijnych złożyli wieńce na grobie Nieznanego Żołnierza.  W uroczystości uczestniczyła Kompania Honorowa i orkiestra Wojska Polskiego. Wieńce złożył Marszałek Senatu RP, Stanisław Karczewski, w imieniu komitetu honorowego Zjazdu, delegacja uczestników Zjazdu i Rady Polonii Świata. Następnie, przy dźwięku werbli wieńce składały delegacje: Kongresu Polonii Amerykańskiej, Europejskiej Unii Wspólnot 

 Polonijnych, Kongresu Polonii Kanadyjskiej, Zjednoczenia polskiego w Wielkiej Brytanii, Rady Naczelnej Polonii Australijskiej, Związku Harcerstwa Polskiego - działającego poza granicami kraju, Stowarzyszenia Polskich Kombatantów, Związku Polaków na Litwie,  Kongresu Polaków w Rosji, Kongresu Polaków w Republice Czeskiej, Konwentu Organizacji Polskich w Niemczech, Związku Polaków w Niemczech spod znaku Rodła i Kongresu Oświaty Polonijnej. Na zakończenie wieniec złożyła delegacja Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”.

W skład delegacji składającej wieniec w imieniu Rady Polonii Świata wchodzili: Teresa Berezowska, Helena Miziniak i Krystyna Retimeier.

 

Inauguracja Zjazdu - Sejm Polonijny

Uroczyste otwarcia V Światowego Zjazdu Polonii i Polaków z Zagranicy, odbywającego się w roku obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, dokonało się w polskim parlamencie, w sali plenarnej Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Poprzedziło je złożenie kwiatów przez delegację prezydium Rady Polonii Świata, pod tablicami pamiątkowymi w Sejmie RP.

 Obrady prowadził szef Kancelarii Senatu RP, minister Jakub Kowalski.  Głos zabrali: marszałek Sejmu,  Marek Kuchciński, marszałek Senatu Stanisław Karczewski, prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, Dariusz Piotr Bonisławski i przewodnicząca Rady Polonii Świata Teresa Berezowska.

Marszałek Senatu Stanisław Karczewski zwracając się do Polonii i Polaków z zagranicy marszałek powiedział, że „Odzyskanie niepodległości to wielkie wspólne osiągnięcie wszystkich Polaków – żyjących w kraju i poza granicami. „Polonia i Polacy za granicą współdefiniują polskie doświadczenie dziejowe, współtworzą polską tożsamość. Bez Was my tu, w kraju nie bylibyśmy sobą”

 Prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Dariusz Piotr Bonisławski zwracał uwagę, że Polacy są jednym z najbardziej rozproszonych narodów europejskich. Wskazał, że jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy była utrata niepodległości, która "położyła się cieniem na dziejach Polski na ponad 100 lat". Dodał, że Zjazdy Polonii są "piękną manifestacją wspólnoty narodowej, a także troski o losy ojczyzny". Jest to też "piękna i ważna" tradycja, która łączy Polaków, żyjących poza granicami ojczyzny.

W swoim przemówieniu inauguracyjnym prezes Rady Polonii Świata,  Teresa Berezowska, poruszyła szereg wątków łączących Polonię z krajem ojczystym, mówiąc m.in., że łączy nas nasza polonijna działalność, wiara i nadzieja na przyszłość. Zakończenie przemówienia słowami hymnu: „Jeszcze Polska nie zginęła, kiedy my żyjemy”, sala przyjęła owacyjnie na stojąco. 

W sesji inauguracyjnej wystąpili również przedstawiciele największych społeczności polskich poza granicami kraju, Polonii amerykańskiej i europejskiej. W imieniu Kongresu Polonii Amerykańskiej wystąpiła wiceprezes Bożena Kamiński. Prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Tadeusz Pilat wskazał, że „w uczuciach emigrantów do ojczyzny niewiele się zmieniło od epoki romantycznych narodowych wieszczów". „Kochamy Polskę, cieszymy się wolną, nowoczesną i rozwijającą się ojczyzną. Przyjeżdżamy tu często, przyjeżdżają nasze dzieci, przyjeżdżać będą nasze wnuki, bo łączy nas Polska. 

Prezes Związku Polaków na Białorusi Andżelika Borys podkreśliła, "Bardzo dużo zależy od nas, od naszej postawy, naszej wiary, naszej determinacji. To my, każdy w swoim kraju, jesteśmy dla Polski i przez nasz pryzmat jest odbierana Polska - dobrze, lub źle. Więc niech Polska będzie odbierana zawsze, jako potęga, jako kraj z ogromną historią, kraj niezłomny, jako kraj solidarności".

 

Spotkanie w Pałacu Prezydenckim

Prezydent Andrzej Duda i małżonka prezydenta Agata Kornhauser-Duda spotkali się w Pałacu Prezydenckim z uczestnikami Zjazdu. W spotkaniu wzięli także udział m.in. Marszałek Senatu RP – Stanisław Karczewski, Szef Kancelarii Senatu, min. Jakub Kowalski, Minister Edukacji Anna Zalewska, prezydencki minister Adam Kwiatkowski i prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Dariusz Piotr Bonisławski.

 Prezydent objął V Światowy Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy Patronatem Honorowym w roku 100-lecia Odzyskania Niepodległości 1918-2018.

Na spotkaniu z Polonią Świata prezydent powiedział: - Dziękuję za to, że tworzycie wspólnotę, także za to, że nas reprezentujecie i wystawiacie swoją codzienną działalnością, swoim życiem także świadectwo Polsce – powiedział Prezydent dodając, że to często bardzo dobre świadectwo. Zwrócił uwagę, że w Polaków poza granicami kraju osiągnęło ogromne sukcesy w życiu zawodowym i osobistym. - Dziękuję, że czujecie się Polakami i nimi jesteście– mówił.

- Wierzę w to, że także dzięki Waszemu wsparciu zbudujemy Polskę taką, która jest Polską Waszych i naszych marzeń. Silną, sprawnie działającą, bezpieczną, liczącą się w świecie, której głos jest wszędzie słyszalny. Polskę, z której będziecie mogli być dumni - mówił Prezydent.

 

Koncert „Nasza Niepodległa"

 Koncert „Nasza Niepodległa", z udziałem gwiazd polskiej piosenki, był ostatnim wydarzeniem pierwszego dnia V Światowego Zjazdu Polonii i Polaków z Zagranicy. W czasie koncertu Nagrodę im prof. Stelmachowskiego, przyznaną po raz pierwszy przez Stowarzyszenie „Wspólnota Polska" za zasługi na rzecz Polonii, odebrał z rąk prezesa Dariusza Bonisławskiego premier Mateusz Morawiecki. 

Do wagi pieśni patriotycznych w polskiej historii nawiązał, otwierając galę, marszałek Senatu Stanisław Karczewski, który przypomniał, że pieśni te towarzyszyły Polakom we wszystkich chwilach tragicznych, ale i podniosłych. Mówiła też o nich Teresa Berezowska: „Pieśni te - dawały nadzieję, podnosiły na duchu, łączyły i sprawiały, że czuliśmy się wspólnotą niezależnie od tego, w jakiej byliśmy sytuacji, na jakim żyliśmy kontynencie. Spójrzmy dziś w to minione stulecie, wsłuchajmy się raz jeszcze w nasze dzieje opowiedziane słowami pieśni patriotycznych, poczujmy się dumni z tego, że jesteśmy Polakami, że nie przegapiliśmy żadnej szansy, by być narodem wolnym i niezależnym, który bez kompleksów i bez fałszywej skromności może patrzeć w swoją przyszłość dziś, w setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości”.

 Przewodnicząca Rady Polonii Świata Teresa Berezowska wręczyła Marszałkowi Senatu obraz przedstawiający Ignacego Jana Paderewskiego autorstwa Andrzeja Filipowicza.

Po wręczeniu nagrody rozpoczął się koncert „Nasza Niepodległa 1918-2018", prezentujący utwory z płyty o tej samej nazwie, która powstała z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Koncert, który prowadziła Agata Konarska rozpoczął się występem dwóch artystek polonijnych: Karoliny Baran z USA i Elżbieta Oleszkiewicz z Litwy. Po nich wystąpili tacy polscy artyści jak m.in.: Kayah, Maryla Rodowicz, Krzysztof Cugowski, Halina Młynkova, Andrzej Krzywy i Łukasz Zagrobelny.

Na spotkaniu, przy lampce wina w salach recepcyjnych teatru został zaprezentowany okolicznościowy znaczek i koperta pierwszego dnia obiegu wydany przez Pocztę Polską z inicjatywy Rady Polonii Świata. 

 

Obrady w forach tematycznych 

  Uczestnicy obradowali w siedmiu forach tematycznych dotyczących życia polonijnego na całym świecie. Otwierając Światowe Forum Organizacji Polonijnych, marszałek Stanisław Karczewski zapewnił, że Senat RP, który tradycyjnie wspiera Polonię, nadal będzie to robił. Podkreślił, że Izba nie ma monopolu na współpracę z Polonią, ale współdziała z odpowiednimi organami państwa i bardzo wieloma instytucjami. Zgodnie z oczekiwaniami Polaków mieszkających poza krajem, priorytetami dla Izby są : nauka języka polskiego i  wakacyjne przyjazdy dzieci i młodzieży polonijnej do Polski. Poinformował też, że rozważana jest możliwość, aby Polonia miała swojego przedstawiciela w polskim parlamencie. Celem Światowego Forum Duszpasterstw Polonijnych było m.in. przedstawienie roli Kościoła oraz księży w środowiskach polonijnych w odzyskaniu przez Polskę niepodległości oraz w umacnianiu ducha patriotycznego. Światowe Forum Kultury Polonijnej otworzyła wicemarszałek Maria Koc zaznaczając, że kultura na emigracji to „budowanie polskiej tożsamości w milionach polskich rodzin za granicą dzięki znajomości treści, kodów, symboli i wartości, które tę kulturę tworzą”. O wkładzie nauki polskiej w naukę światową dyskutowali uczestnicy Światowego Forum Nauki Polskiej poza Granicami analizując m.in. dorobek, potrzeby i współpracę młodych polskich naukowców za granicą. 

Światowe Forum Edukacji Polonijnej, które zainaugurowała Minister Edukacji Anna Zalewska, było kontynuacją corocznych, odbywających się w Ostródzie, Światowych Zjazdów Nauczycieli Polonijnych, gdyż oświata polonijna jest jednym z najważniejszych filarów podtrzymywania i wzmacniania polskości poza krajem.

 Podczas Światowego Forum Sportu i Turystyki Polonijnej analizowano m.in. czy sport polonijny jest rekreacją, czy sportem wyczynowym, oraz poruszono zagadnienia związane z turystyką polonijną. Światowe Forum Mediów Polonijnych zgromadziło media polonijne, które są ważnym elementem utrwalania polskiej tożsamości poza granicami kraju mające za zadanie integrację polonijnych środowisk, podnoszenie statusu społecznego Polonii oraz promowanie Polski.

W czasie obrad poszczególnych forów podnoszono też niektóre mankamenty, jak np. konflikty pomiędzy organizacjami, które zaowocowały odmową uczestnictwa niektórym delegatom w Zjeździe. Pytano też o kompromisy i przyczynę  zmian programowych lub tematów, w przygotowywanych uprzednio referatach. W kuluarach nie obeszło się też bez wzajemnych personalnych pomówień o charakterze politycznym. Warto tu zacytować wypowiedź Teresy Berezowskiej w tej sprawie: Polonia się różni, ale najważniejsze jest, by zachować wzajemny szacunek. 

 

Zakończeni Zjazdu w Sejmie  

  Podsumowująca sesja plenarna zakończyła  V Światowy Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy. W ocenie przewodniczącego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Dariusza Bonisławskiego Zjazd był najważniejszym wydarzeniem polonijnym w tym roku i w tej kadencji Senatu. Teresa Berezowska, przewodnicząca Rady Polonii Świata podkreśliła, że łączy nas pieśń „Jeszcze Polska nie zginęła”. Helena Miziniak, wiceprezes Rady Polonii Świata, podsumowując obrady forum organizacji polonijnych wskazała, że potrzebne są w życiu polonijnym struktury organizacyjne, z którymi będą rozmawiać i liczyć się władze krajów zamieszkania Polaków. Marek Domaradzki z forum kultury podkreślił, że postulowano konsolidację różnych środowisk polonijnych wokół projektów artystycznych, wsparcie liderów kultury, utworzenie narodowej szkoły tańców ludowych oraz stworzenie w Polsce muzeum dorobku kultury polskiej w świecie. Prezydent EUWP Tadeusz Pilat podkreślił, że w ostatnim dwóch latach wzrosła liczba dzieci i młodzieży uczącej się języka polskiego poza granicami ze 160 tysięcy do 200 tysięcy. Podkreślił, że polskie środowiska poza Marszałek Senatu Stanisław Karczewski zamknął debatę w parlamencie podsumowującą V Światowy Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy słowami „dobrze jest być Polakiem w Polsce i za granicą”. 

V Światowy Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy zakończył się wielkim sukcesem. Miał bardzo bogaty program i był starannie przygotowany. Organizatorzy słusznie zebrali pochwały i podziękowania za ogromny wysiłek. 

 

Wieczorne spotkanie w Domu Polonii

 W uroczystościach w Domu Polonii Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" udział wzięli m.in. Marszałek Senatu Stanisław Karczewski, Przewodniczący Rady Krajowej Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" minister Henryk Kowalczyk, prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Dariusz Piotr Bonisławski i Rodzina prof. Andrzeja Stelmachowskiego jako goście honorowi V Zjazdu.

Decyzją Rady Krajowej Stowarzyszenie "Wspólnota Polska", Dom Polonii w Warszawie uhonorowano nadaniem imienia Prof. Andrzeja Stelmachowskiego. Pomysłodawcy i założyciela "Wspólnoty Polskiej".

Ceremonii odsłonięcia tablicy pamiątkowej na frontonie budynku dopełnili: Marszałek Stanisław Karczewski, prezes Wspólnoty Polskiej Dariusz Piotr Bonisławski wraz z wnukiem prof. Andrzeja Stelmachowskiego.

 Prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Tadeusz Adam Pilat przywołał swoje wspomnienia o profesorze Stelmachowskim, który jako twórca "Wspólnoty Polskiej" miał zawsze szeroko otwarte ramiona dla całej Polonii. 

22 września 2018 roku Rada Krajowa Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" postanowiła ustanowić nagrodę imienia Prof. Andrzeja Stelmachowskiego. Nagroda ma uczcić nie tylko założyciela i wieloletniego prezesa Wspólnoty Polskiej ale także w szczególny sposób wyróżnić osoby, które pracują dla całej wspólnoty polonijnej. Za aktywne dzieło budowy łączności między ośrodkami polonijnymi a Macierzą laureatem Nagrody im. Prof. Andrzeja Stelmachowskiego uhonorowany został Ksiądz Profesor Roman Dzwonkowski.

W hołdzie prezesom Wspólnoty Polskiej: Maciejowi Płażyńskiemu i Longinowi Komołowskiemu przepięknie odegrała na fortepianie dwa utwory Szopena, młoda, uzdolniona Zuzanna Moskwin.

W ogrodach Domu Polonii marszałek Senatu Stanisław Karczewski znalazł czas na rozmowę z młodymi uczestnikami Zjazdu. Rozmowa o roli młodzieży w krzewieniu polskości przerodziła się momentalnie w wyjątkowo serdeczną i przyjacielską dyskusję. Ostatecznie V Światowy Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy zakończył się w miłej atmosferze uroczystym bankietem w przepięknym plenerze pałacyku z ogrodami Stowarzyszenia Wspólnoty Polskiej.  Rozmowom w kuluarach towarzyszyły występy artystów i bogaty bufet, a także program telewizyjny live. 

 

Mszy Św. w intencji Polonii i Polaków za Granicą

W niedzielę 23 października, w Świątyni Opatrzności Bożej odprawiona została msza św. w intencji Polonii i Polaków za Granicą, której przewodniczył Metropolita Warszawski, kardynał Kazimierz Nycz. Koncelebrował ks. bp Wiesław Lechowicz Delegat KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej oraz kapłani posługujący Polonii i Polakom na całym świecie. Ważną okolicznością była również 40-ta rocznica rozpoczęcia Pontyfikatu św. Jana Pawła II. Modlono się w intencji Polonii na całym świecie, a także o kanonizację błogosławionego księdza Stefana Wincentego Frelichowskiego, patrona harcerstwa, zamęczonego w niemieckim obozie koncentracyjnym w Dachau.

 W nabożeństwie uczestniczyli przedstawiciele Sejmu i Senatu RP z marszałkiem Stanisławem Karczewskim i wicemarszałek Marią Koc, a także przedstawiciele rządu z ministrem Mariuszem Błaszczakiem.  oraz. Licznie przybyli mieszkańcy Warszawy, uczestnicy Zjazdu i przedstawiciele organizatorów: Rady Polonii Świata i Stowarzyszenia "Wspólnota Polska". Obecny był także 105-letni pułkownik Kazimierz Klimczak, weteran walk o niepodległość. Oprawę muzyczną zapewnił chór polskiego zespołu pieśni i tańca „Ojcowizna” z Wileńszczyzny, pod kierownictwem Wioletty Leonowicz. Podczas procesyjnego wejścia celebransów odśpiewano Gaude Mater Polonia – średniowieczny hymn z 1254 r. ku czci św. Stanisława ze Szczepanowa. 

W procesji z darami ołtarza przedstawiciele Polonii wręczyli Kardynałowi Nyczowi wieleński chleb polski, kosz winnych gron, ornaty maryjne, bukiet biało-czerwonych kwiatów, ampułki z winem i wodą.

 Rada Polonii Świata niosła ofiarowany Świątyni poliptyk przedstawiający wizerunki Matki Boskiej Częstochowskiej, Ostrobramskiej, Kozielskiej i Lwowskiej. Organizacje ZHP na Litwie i Ukrainie niosły obraz przedstawiający patrona harcerzy, błogosławionego księdza Frelichowskiego.

Delegacja Poczty Polskiej ofiarowała znaczek, będący wspólną edycja poczty polskiej i litewskiej na rocznicę 300-lecia koronacji Matki Bożej Trockiej. Po zakończonej Eucharystii przewodnicząca Rady Polonii Świata, Teresa Berezowska, odczytała uchwałę V Zjazdu z prośbą o utworzenie Kaplicy Polonijnej w Świątyni Opatrzności Bożej.

Ksiądz kardynał Kazimierz Nycz wyraził zgodę, aby kaplicą taką stała się projektowana Kaplica Maryjna i wręczył przygotowany z tej okazji dokument. Po błogosławieństwie i wspólnym odśpiewaniu „Boże coś Polskę”, delegacje Polonii zeszły do Panteonu Wielkich Polaków, gdzie została odsłonięta i pobłogosławiona ufundowana przez Polonię tablica poświęcona ojcom polskiej niepodległości, a także złożyły wiązanki przy grobach prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego, Zygmunta Szadkowskiego, ks. prałata Zdzisława Peszkowskiego i Longina Komołowskiego. Na odsłoniętej i poświęconej tablicy pamiątkowej widnieje napis: